انجمن اسلامی دانش آموزان ناحیه یک کرج
بسم الله الرحمن الرحیم
لا يُقاتِلُونَكُمْ جَميعاً إِلاَّ في قُرىً مُحَصَّنَةٍ أَوْ مِنْ وَراءِ جُدُرٍ بَأْسُهُمْ بَيْنَهُمْ شَديدٌ تَحْسَبُهُمْ جَميعاً وَ قُلُوبُهُمْ شَتَّى ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا يَعْقِلُونَ (سوره حشر آیه 14)
ترجمه: اينها (یهودیان) دسته جمعى با شما نمى جنگند مگر در داخل قريه هاى محكم و يا از پس ديوارها(خود را پنهان سازند). شجاعتشان بين خودشان شديد است تو آنان را متحد میبینی ولى دلهايشان پراكنده است و اين بدان جهت است كه مردمى بى تعقل هستند.
بنده در این مقاله قصد دارم تا در مورد گتو و ارتباط آن با آیه فوق و همچنین تاثیر پذیری هالیوود از گتو مطالبی رو خدمت دوستان عرض کنم.
واژه گتو دارای دو معنای عام و خاص است
گتو به معنای عام به محله یهودیان و یا جایی که فقیران یهود بدون الزام و اجبار از سوی دولت در آن زندگی می کرده اند اطلاق می شده است.سابقه تاریخی این محله ها به زمان امپراتوری یونان و رم می رسد.
اما گتو به مفهوم اخص که رایج تر است محله ای بوده است که یهودیان به ناچار در آن می زیسته اند.
اصلا اشتقاق این واژه چندان روشن نیست. برخی گفته اند گتو نام محله یهودیان در شهر ونیز بوده که در جوار ولگتو قرار داشته است. گروهی دیگر بر آنند که این کلمه بر گرفته از واژه آلمانی گهکتر اورت می باشد جمعی دیگر آن را از کلمه عبری و تلمودی گت و یا گیت به مفهوم انفصال و جدایی مشتق می دانند اما صحیح ترین احتمال آن است که این لفظ را با واژه ایتالیایی بورگیتو به معنای بخش کوچکی از شهر هم خانواده بدانیم.
در کشورهای اروپایی پیرامون محله های گتو را دیوار های بلند در بر گرفته است.دروازه های آن شب ها با کلون قفل می شد و یهودیان مجاز نبودند که بعد از نیمه شب و در روزهای یک شنبه و اعیاد مسیحی از آن خارج شوند.به همین دلیل یهودیان به درون محله های گتو خزیده و از دیگر افراد جامعه منزوی شدند.
تصویر فوق نیز بر گرفته از فیلم "Wanderlust" است که عده ای به دور از اکثریت مردم در نقطه ای دور افتاده به زندگی خویش می پردازند.سر در این محل نیز واژه ای را همراه با تصویری از غروب نشان می دهد که در واقع به معنای بهشت است و همچنین غروب برای یهودیان مقدس است و نمادی از سرزمین موعود ایشان می باشد.
نمونه دیگر فیلم "هرزه گردی" است که به همین نحو افرادی در نقطه ای دور دست زندگی خویش را سپری می کنند.که البته این گونه به نظر می رسد که مسیحی هستند و خودشان ادعا می کنند فرقه ای از مسیحیت به نام Amish" "هستند اما با کمی دقت در نوع پوشش و رفتار ایشان متوجه می شویم که یهودیانی به ظاهر مسیحی شده هستند که البته این نکته در ادامه توضیح داده خواهد شد.
اگر به ظاهر افرادی که خود را Amish" " معرفی می کنند توجه بفرمایید متوجه می شوید که ظاهر این افراد بسیار شبیه به خاخام های یهودی است.
اعنقاد یهودیان به گتو و خارج از گتو
رابطه یهودیان با جامعه خارج از گتو رابطه سرد ،تصنعی ،مرموز و عاری از عواطف انسانی بود.این طایفه جامعه متعلق به اکثریت را به دیده سودجویانه می نگریستند و آن را محیطی مباح دانسته و انجام هیچ کاری را در آن ممنوع و حرام نمی شمردند. از این رو جامعه خارج از گتو در نگاه ایشان فضایی بی روح و خالی از محبت و عاطفه و امنیت و آرامش تلقی می شد.اما به عکس نگاهشان به محله گتو و افراد آن آمیخته به قداست و حرمت بود. به همین دلیل حرمت آن را حفظ می کردند و نسبت به آن از خود گذشت و فداکاری نشان می دادند.آنان در گتو همه آرزوها و خواسته های خود را محقق دیده و بدون کم ترین نگرانی و تشویش شعایر دینی خود را مو به مو اجرا می کردند و در روزهای شنبه نیز دست از کار و تلاش می کشیدند.یهودیان بر این باور بودند که امتناع آنان از کار و فعالیت در روز شنبه ظهور ماشیح را جلو خواهد افکند.
در فیلم "Wanderlust "نیز گروهی که در جامعه ای مجزا از دیگران زندگی میکنند کاملا با یکدیگر مهربان و صمیمی بوده و در برابر غریبه ها خشن و سرسخت هستند.در صحنه ای از این فیلم مشاهده می شود که گروهی به منظور تخریب محل زندگی این عده ی قلیل سعی دارند تا بنایی تفریحی را تاسیس کنند که البته با برخورد و اعتراض این گروه انفصال یافته از جامعه رو به رو می شوند.
تصویری از اوضاع گتو
محله های یهودی نشین گتو اغلب در آلوده ترین و پست ترین مناطق شهر قرار داشت.معابر و کوچه های تنگ و پر پیچ و خم آن بدون سنگ فرش و حفره ها و چاله های زیاد آن همواره پر از زباله بود.
بر خلاف تراکم بیش از حد جمعیت در محله های گتو دولت های حاکم محدودیت های ویژه ای برای توسعه فضای این محله ها قائل می شدند.از این رو ساخت و ساز منزل های جدید در سطح زمین به صورت افقی امکان پذیر نبود و گتو با ساختمان های بلند خود که احیانا به ده طبقه می رسید از دیگر بخش های شهر متمایز و شاخص بود.
زبان رایج در محله های گتو زبان عامیانه یهودی به نام یدیش (Yiddish) بود که اصلا آمیزه ای از زبان قدیم آلمان و الفاظ و کلمات عبری به شمار می آمد.این زبان از سوی یهودیان مهاجر از آلمان به شرق اروپا منتقل در آن خطه رواج یافت.
زیستن در گتو اجبار یا اختیار؟
یهودیان همواره تلاش دارند تا وانمود کنند که طی قرون گذشته زندگی آنان در محله های گتو معلول سیاست های جبر و عنف دشمنان بوده و هرگز خود به اختیار خویش به درون دخمه های گتو نخزیده اند ولی دلایل روشن و ادله متقن نشان می دهد که این قوم به علت داشتن روحیه انزوا طلبی زندگی در گتو را بهترین راه کناره گیری و عزلت از دیگر بافت های اجتماعی تشخیص داده و بدان پناه برده اند.یهودیان هر گونه آزادی و حقوقی را که گاهی به آنان داده می شد رد کرده و برای باقی ماندن در محله های گتو اصرار می ورزیدند.
آبراهام ارتسبورگ پژوهشگر صهونیست در کتاب اندنشه صهیونیستی می گوید : یهودیان در گتو اوضاع ویژه و زندگی کاملی داشتند.زندگی در خارج از گتو اطمینان بخش نبود و در معرض خطر قرار داشت اما در میان دژ گتو زندگی یهودیان بسیار استوار و پایدار بود و همه عناصر اجتماعی مورد نیاز یهودیان را در خود جمع داشت.یهودیان در مناسبات با دیگران خود را در یک گتو روحی نامرئی قرار می دادند که دیوار های نا محسوس آن بسی بلندتر از دیوار های سنگی محله گتو بود.بدین ترتیب عزلت و انزوا ،بنیاد مناسک دینی یهود و اساس حقیقت ایمان به شمار آمد.قابل ذکر است که حتی با برچیده شدن محله های گتو این خوی عزلت طلبی همچنان در روحیه این قوم تداوم یافت.
ژاکوب کلاتسکین می گوید: کناره گیری و عزلت از دیگران یک ویژه اخلاقی برای ما محسوب نمی شود بلکه جزء جدا نشدنی قوانین و نظام دین یهود است.دین ما در تعارض با اخلاق محض است.به این ترتیب زیستن در قلعه گتو نتیجه مستقیم دیوارهای ستبر و بلندی است که یهودیان با ویژگی های روحی و اخلاقی خویش از دوران باستان به سبب عدم اختلاط با دیگر اقوام به دور خود کشیده بودند.
یهودیان پیش از آن که در گتو اسکان یابند به دلیل داشتن ویژگی های روحی درون گرایانه و التزام به حفظ اصالت نژادی خویش به عنوان قوم برتر و ملت برگزیده خدا همواره در هر جامعه ای که زیسته سعی کرده اند چون جزیره ای مستقل در درون گتویی با دیوار های نامرئی خود را محصور کنند.
گتو در تورات
تورات در سفر لاویان فصل 20 جمله 24 تصریح می کند: من خداوند، خدای شما هستم که شما را از قوم های دیگر جدا کرده ام.
در جمله 26 همان فصل گوید: برای من مقدس باشید زیرا من که خداوند هستم مقدس می باشم و شما را از سایر اقوام جدا ساخته ام تا از آن من باشید.
در سفر تثنیه فصل 14 جمله 2 گفته است: شما منحصرا به خداوند، خدایتان تعلق دارید و او شما را از میان قوم های روی زمین برگذیده است تا قوم خاص او باشید.
این تاکیدات و تعلیمات خودبینانه و نژاد پرستانه چون خونی در شریان اعتقادات یهود جاری است و از عمق جان بر این باورند که گوهر وجودشان افضل و تار و پود نژادشان برتر از دیگران است.
آنچه یهودیان را به زندگی در گتو علاقه مند می کرد پای بندی به اجرای مجموعه ای از آداب و رسوم ویژه یهودی بود که در حریم امن گتو به راحتی اجرا می شد.از جمله این آداب و سنت ها رعایت احکام خوراکی ها، حرمت ازدواج با غیر یهودیان، حرمت نوشیدن شراب محصول اجانب، ختنه کردن، دست یابی به حد نصاب لازم برای انجام عبادات جمعی، آداب دفن اموات، اجرای قوانین مربوط به روز شنبه بود که نمی توانستند در مجاورت بیگانگان به راحتی انجام دهند.
صحنه ی دیگر این فیلم با مطلب بالا بی ارتباط نیست.به این صورت که در این جامعه مراسمی برگزار می شود که مختص یهودیان است مانند نواختن شیپور.همچنین وظیفه یکی از افراد این جامعه کوچک تهیه شراب است مطابفت دارد با این موضوع که در جوامع گتو نوشیدن شراب محصول اجنبی حرمت دارد.
مهمترین دلایل تمایل یهودیان به زندگی در گتو ها
1.این قوم با این توهم دیرینه که ملت برگزیده خدا و برتر از دیگر مردمند اختلاط با دیگر اقوام را دون شأن خویش می شمردند.
2.ایشان برای آنچه حفظ اصالت نژادی خویش می خوانند مایل نبودند که نژاد به اصطلاح برتر شان آمیخته به نژادهای پست شود.
3.به منظور گریز از فشار ها و آزار های دیگران و پناه گرفتن در قلعه ی امن و مطمئن بود تا بتوانند همواره از خطرات آزار و شکنجه دشمنان خود مصون باشند.
4.آنان محیط یک پارچه یهودی گتو را بهترین و مطمئن ترین مکان برای اجرای مناسک دینی خود و منع دیگران از مداخله در شئون عبادی خویش می دانستند.
گتو در دوران معاصر
بن گوریون نخست وزیر رژیم صهیونیستی گفته است: اسرائیل در همه جهان تنها یک هم پیمان وفادار دارد و آن هم ملت یهود است.اسرائیل تنها دولت جهان است که به لحاظ دین و زبان و نژاد خویشانی ندارد بلکه ملتی است که د این جهان تنها به سر می برد.
روژه پریفت نویسنده و دیپلمات فرانسوی ،اسرائیل را تنها یک گتو می داند که اعراب نگهبان دروازه های آنند.
در حقیقت تاسیس یک دولت صهیونیستی در منطقه فلسطین پاسخی بوده است به تمایلات و نیازهای روحی اخلاقی و قومی یهود در گرایش به گتو.صهیونیست با ایجاد دولت اسرائیل اقدام به تاسیس یک گتو بزرگ و متمرکز کردند تا یهودیان جهان را در آن گرد آورند.
خاخام المر برگر تاکید می کند که صهیونیسم به این منظور شکل گرفته تا یهودیان شیوه زندگی خود را بر اساس گتو حفظ کنند و مسئله یهود آزاری را به سود خود مورد بهره برداری قرار دهند.
بنای خطوط مجهز و مستحکم مانند بارلو به طول هشتاد کیلومتر در ساحل شرقی کانال سوئز که پس از جنگ های شش روزه با هزینه ای حدود سی صد میلیون دلار احداث شد و ساختن خطوط دیگری مانند عوالی در عمق 45 کیلومتری جنوب لبنان به طول 113 کیلومتر و نیز بنای حصار های بلند بر روی ارتفاعات باروک همه جلوه های روحیه گرایش به گتو و یاد آور زیستن در میان دیوار های بلند قلعه های یهودی سابق است.
همچنین بنیامین العیاذر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در تیر ماه 1381 عملیات احداث یک دیوار امنیتی در اطراف قدس را افتتاح کرد.
به گفته کریفیلد استاد تاریخ دانشگاه عبری قدس: تنها راه حل مشکل اسرائیل با فلسطینیان در کشیدن یک دیوار بلند میان دو ملت است و تجارب تاریخی مقید بودن این امر را در دیوار چین ،دیوار برلین و کشیدن سیم خاردار میان دو بخش قبرس ثابت کرده است.از این رو بر ما واجب است که برای کاستن از شدت درگیری با فلسطینیان این دیوار کشیده شود زیرا در غیر این صورت سرنوشت دولت ما شکست کامل است.
منبع: جنبش منتظران مبارز
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند 